Bateri.. Neden bateriyi ele alma gereği
duydum.. Aslında bunun için birçok nedenim var. İlki öncelikle
müzik deyince benim ilk aklıma gelen 'rock'tır. Dolayısıyla
enstrüman olarak da ilk aklıma gelen bateri ve gitardır. Ve aynı
zamanda bir rock grubunda ilk dikkatimi çekende baterist olur.
İkinci nedenim; primadonna olmam da yine bir 'bateri' (yani Minhwan)
sayesinde oldu. Üçüncü nedenimse hepimizinde bildiği gibi
FTISLAND'ın “like the birds” müzik videosunda kullanılan
“İstanbul” zilleri. Ve geçenlerde de sayfada paylaştığımız
gibi, FNC'nin üçüncü erkek grubu NFlying'in kullandığı
“İstabul” baterisi bana bu konu üzerinde araştırma yapmam
gerektiğini düşündürdü. Bir de FTISLAND'ın "thanks to" DVD'sini türkçe altyazılı olarak hazırlamıştık ve o DVD'de
JaeJin Minhwan'a şöyle bir şey söylüyor; “Tıpkı müziğimizin
%75'ini oluşturan bateri gibi, sende benim için o kadar
anlamlısın.” Her zaman Minhwan'ın kullandığı bateriler
ilgimi çeker zaten ama FTISLAND'ın müziğinin “%75'ini oluşturan
bateriyi” neden tüm primadonnalarla birlikte daha yakından
tanımayalım ki diye düşündüm ve böyle bir işe giriştim.
Umarım yazıyı okurken zevk alırsınız.
Kısaca değinecek olursak bateri
hepimizin de bildiği gibi şarkılarda ritm tutmaya yarar. Bu müzik
aleti müzik kulağı gerektirir ancak eğer buna sahip değilseniz
notalarla da çalınabilir. Sadece çok hızlı olmaktan ibaret
değildir aynı zamanda denge ve akıcılık gerektirir. Standart bir
bateride 5 parça davul ve 3 parça zil bulunur. Hem davul hemde
ziller eklentilerle çoğaltılabilir. Davul çalmak için kullanılan
sopalara baget denir. Fakat müzik türüne göre baget yerine fırça
ya da tokmak da kullanılabilir. Mesela ince bagetler genellikle jazz
müzikte kalın bagetler ise daha çok rock ve metal müzikte
kullanılır.
Evet.. Böyle kısaca değindikten
sonra gelelim şimdi asıl meselemize. Aslında bateri diyorum ama
ben davula değil sadece zillere değinmek istiyorum. Çünkü
zillerin kökeni Osmanlılara dayanıyor ve dünyaca ünlü zil
markalarımız var. Hadi hep birlikte hem Minhwan'ın hem de diğer
FNC bateristlerinin kullandığı zilleri yakından tanıyalım.
Dünyaca ünlü 4 büyük zil markası
vardır. Bunlar Zildjian, Sabian, Paiste ve Meinl'dir. Bu dördü de
FNC sanatçıları tarafından kullanılmaktadır. Bu dört zilin
yanı sıra Minhwan ve Jaehyun (Nflying)'un kullanığı İstanbul
zillerine ve yine Minhwan'ın kullandığı Boshporus ziline
değineceğim.
ZILDJIAN
İlk
olarak Zildjianla başlayalım.
I.
Avedis Zildjian, 17. yüzyılın başlarında İstanbul şehrinde bir
Ermeni'ydi. Baz metallerini birleştirerek altın oluşturmaya
çalışırken, gümüş, bakır ve kalay alaşımının eşsiz ses
kalitesini keşfetti. 1618 yılında, Avedis muhteşem netlik ve güce
sahip zilleri oluşturmaktaki sırrını kullandı. Enstrümanların
sesi o kadar olağanüstüydü ki Sultan, seçkin Yeniçeri
Gruplarına zil yapması için Avedis'i Topkapı Sarayı'nda yaşamaya
davet etti. Avedis'in ünü büyüdükçe, Sultan ona Ermenice
"Zildjian" adını verdi. (Türkçede Zilciyan) (dji: o işi
yapan anlamını katar, an: Ermenicede "oğlu" anlamına
gelen, soyisimlerde yaygın olarak kullanılan bir sonektir.)
1623
yılında, Avedis'e Samatya adındaki İstanbul'un bir banliyösünde
(kenar mahallesinde) kendi işini başlatması için saraydan ayrılma
izni verilir. Aynı iş şuan neredeyse dört asırlık ve on beş
nesildir Zildjian mirasçılarına devredilmekte. 1929 yılında
Amerika'ya taşındıktan sonra, III. Avedis, Zildjian fabrikasını
Quincy, Massachusetts (Amerika'da bir eyalet)'e ve daha sonra da
Zildjian'ın 350. yıl dönümü için bugünkü konumu Norwell, MA'e
taşıdı. Bu iş 1977'de Avedis'in oğlu Armand'a geçti ve daha
sonra 1999'da Armand'ın kızı Craigie'ye geçti. Şu anda, Craigie
ve kız kardeşi Debbie Amerika'daki en eski aile şirketi olarak
kabul edilen aile geleneğini devam ettiriyor.
Choi Minhwan- Kang Minhyuk
SABIAN
SABIAN,
zil yapımında dünyanın en büyük isimlerinden biri olan Robert
Zildjian'ın, bateristlerin daha iyi bir zil seçimine ihtiyaç
duydukları sonucuna vardığında yani 1981 yılında kuruldu. O
sıralarda üretilen zillerin ses ve kalitesinden tatmin değildi bu
yüzden Kanada'nın doğusunda SABIAN şirketini açtı. Web sitesinde
böyle yazıyor ancak işin diğer bir boyutu daha var. Sabian
kurucusu Robert Zildjian, III. Avedis Zildjian'ın oğludur. III.
Avedis Zildjian 1979 yılında öldükten sonra, Armand (Avedis'in en
büyük oğlu-Robert'ın abisi) Yönetim Kurulu başkanı oldu. Bu, sonunda Robert'ın Zildjian'ı bırakarak rakip Sabian şirketini
kurmasıyla sonuçlanan hukuki bir anlaşmazlığa ve ikisi arasında
bir aile kavgasına yol açtı. Şirketlerin rekabeti hala devam
ediyor ve her ikisi de dünyanın en popüler zil markaları
arasındadır. Anlaşmada Robert, Zildjian adını kullanmayacağını
ve zillerin aynı olduğunu iddia etmeyeceğini kabul etti. Ve
kurduğu şirkete Sabian adını verdi. Sabian kelimesini üç
çocuğunun isimlerinin ilk iki harflerinden oluşturdu. (SAlly, Bİll
ve ANdy) Bazıları Zildjian ve Sabian zillerinin arasında önemli
bir fark olmadığını söylüyor. Diğerleri ise iki şirketin
zillerinin oldukça kolay bir şekilde sesleriyle ayırt
edilebileceğini ifade ediyor çünkü Zildjian daha yumuşak bir
sondaj alaşımı kullanırken Sabian daha kalay bazlı alaşım
kullanır.
Kim Jaehyun (NFlying)
PAİSTE
Paiste
zilleri kurucusunun adını almıştır ve estonyacada 'parlak'
anlamına gelir. Paiste zil, çan ve metal vurmalı çalgıların
dünyadaki üçüncü büyük üreticisidir. İlk Paiste zilleri
Estonyalı müzisyen Toomas Paiste tarafından 1906'da üretildi.
Toomas'ın oğlu Mihkel Paiste zil üretimi ve ihracatında
yoğunlaşmaya karar verdiği 1917 yılında, savaşın
karışıklıklarına rağmen, işletmenin zil yapma konusundaki
bakış açısını genişletti. 1940 yılında, son derece zor
şartlar altında zil yapma işine devam ettiği Polonya'dan taşındı.
Daha sonra 1957'de İsviçre'de yeni bir merkez ve üretim tesisi
kuruldu. Bu iş ana üretim merkezleri olan hem İsviçre hem de
Almanya'daki üretimleriyle Mihkel'in oğulları Robert ve Toomas
tarafından devam ettirildi.
Choi Minhwan
MEİNL
Zil
ve diğer vurmalı enstrümanların lider bir üreticisi olan Roland
Meinl tarafından 1951 yılında kurulmuştur. Meinl ve Paiste,
bazıları tarafından Türk ses ailesinin bir alt kümesi olarak
görülen ve Çin zil yapma geleneğine karşı olarak Türklerden
türetilmiş bir Avrupa sesi olan iki ana zil üreticileridir. Daha
geleneksel Türk zillerinin bireysel ve daha karmaşık seslerinin
aksine Avrupa sesleri daha tutarlı, odaklı ve keskindir.
Youkyung (AOA)
İSTANBUL
İstanbul,
geleneksel zil yapma yöntemleri kullanılarak İstanbul'da üretimi
yapılan İstanbul Agop ve İstanbul Mehmet olarak ayrılan iki zil
markasının adıdır. Agop fabrikasının diğer bir üretim
yelpazesi İstanbul Alchemy'dir.
İstanbul
markası, iki zil ustası Mehmet Tamdeğer ve Agop Tomurcuk
tarafından kurulan bir zil çalışmasıyla kabul edildi. Bu ziller
ilk "Zildjiler" adı altında kısa bir süre sonra da
"Istanbul" olarak 1984'de ABD'ye ihraç edildi. 1997'de
Agop'un ölümünün ardından, Mehmet "Istanbul Mehmet"
adıyla satılan ziller yapmak ister ve kendi şirketini kurar.
Agop'un oğulları Sarkis ve Arman da "Istanbul Agop"
olarak satılan ziller yapmak ister ve onlar da kendi şirketlerini
kurar. Böylece şirket ikiye ayrılır.
Mehmet
sanatını Mikhail Zildjian'dan öğrendiğini iddia eder. 1950'lerde
İstanbul'daki Zildjian fabrikasında çalışmıştır. Agop
Zildjian K fabrikasında ustabaşıydı. Istanbul Agop ve Istanbul
Mehmet çoğu zaman örtüşüyor. Hem Traditional, Turk and Sultan
denilen seriler hemde bu seriler içindeki birçok model ortaktır.
Ancak bir o kadar da bir diğerinin kataloğunda yinelenmeyen model ve
serilere sahipler.
Alchemy
Zilleri, "Istanbul Agop"a ait el yapımı zillerin bir
markasıdır. Marka kendi üretimine sahiptir. Istanbul Agop ve
Alchemy Cymbals arasındaki temel fark Alchemy Zillere daha parlak
bir görünüm veren bitirme süreci ve farklı bir sese sahip
olmalarıdır.
Kim Jaehyun- Choi Minhwan
BOSPHORUS
Bosphorus
Zilleri 1996'da üç zil ustası Hasan Şeker, İbrahim Yakıcı ve
Hasan Özdemir tarafından kuruldu. Bosphorus'un kurucuları aynı
mahallede büyüyen üç iyi arkadaştı. Ortak noktaları ise bir
mahalledeki zil atölyesine çalışmaya gönderilmeleriydi.
Mütevazilikleri atölyeyi temizlemekle ve diğer önemsiz görevleri
yapmakla başlıyor. Ama zamanla onlar zil yapmayı öğrenmiş ve gençliklerinin ilk çağlarında zil ustası olmuşlar.
Öğretmenleri 60'lar ve 70'lerin efsanevi zillerini üreten ustalardı.
16 yıl sonra aynı atölyede çalışan arkadaşlar kendilerini
cesaretlendirdiler ve kendi şirketlerini kurdular. Bugün onlar eski
işverenleriyle iyi ilişkiler sürdürmektedir ve öğretmenlerine
saygı duymaya devam etmekteler. (öğretmenleri Mehmet
Tamdeğer ve Agop Tomurcuk)
Choi Minhwan
Son olarak da şuna değinmek istiyorum; Bateride bulunan zillerin aynı marka olmasına gerek yoktur. İstenirse farklı markalar bir bateride bulunabilir. Minhwan'ın Madly müzik videosunda yaptığı gibi ya da NFlying'den Jaehyun'da olduğu gibi;
Kendisi İstanbul zili ile Sabian zilini birlikte kullanmaktadır. Yada baget dahil herşeyin takım olmasını isteyenler de olabilir. CNBlue'dan Minhyuk'un "still in love" müzik videosunda baget ve zillerde tek marka olarak Zildjian'ı tercih etmesi gibi.
Okuduğunuz için teşekkürler.
Kaynaklar:
zildjian.com
sabian.com
paiste.com
bosphoruscymbals.com
istanbulcymbals.com
istanbulmehmet.com
wikipedia
Çeviri ve düzenleme: primmonster @FTurkey_Pri
